انجمن حسابداران رسمی آمریکا[1]  اهداف افشا کافی را بصورت زیر بیان نموده است:

الف – تهیه اطلاعات مفید برای سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان به منظور پیش بینی، مقایسه و ارزیابی جریان های وجه نقد ورودی بر حسب مبلغ، زمان و ریسک مربوطه.

ب – تهیه اطلاعات برای استفاده کنندگان از نظر ایجاد، مقایسه و ارزیابی توان سود آوری شرکت.

ج – تهیه اطلاعات سودمند برای قضاوت در مورد توان مدیریت در بکارگیری موثر منابع شرکت در راستای دستیابی به اهداف اصلی.

د – تهیه اطلاعات مفید برای فرآیند پیش بینی.

هـ - گزارش در زمینه آن دسته از فعالیت های موثر شرکت بر جامعه، که باید مورد تشخیص، تفسیر و اندازه گیری قرار گیرد. افشا اینگونه اطلاعات نقش اجتماعی شرکت را نشان می دهد.

1-    ابعاد افشا

یکی از مسائل مهم در بحث کفایت یا عدم کفایت افشا وجود دو سطح در افشا است. یک سطح، بیانگر سطح ایده آل یا تئوریکی افشا است. اجزاء و مفاهیمی که در تعریف سطح ایده آل افشا تاکنون مطرح گردیده است، بیانگر سطحی است که در حال حاضر قابل دستیبابی نیست. عدم توانایی در دستیابی به چنین سطحی به دلیل فهم ناکافی عوامل مختلف در برگیرنده مدل افشا ایده آل است. به عنوان مثال، ماهیت مدل های تصمیم، کاربران مختلف برای آن اطلاعات حسابداری که به عنوان ورودی های استفاده می شوند، به طور کامل درک نگردیده است. سطح دیگر، بیانگر بهترین استاندارد افشایی است که تحت شرایط واقعی قابل دستیابی است. این سطح، اگر چه قابل دستیابی است، عواملی وجود دارد که از رسیدن به این سطح جلوگیری می کنند. شکست یا ناتوانی در دستیابی به چنین سطحی به دلیل اثرات متقابل و پیچیده قانون، سنت، عرف، عدم تحقیقات کاربردی و ناتوانی سیستم آموزشی حسابداری است [8].

در متون علمی مرتبط با افشا، کیفیت افشا در گزارش های سالانه شرکت ها به طرق مختلفی بحث شده است و نظرات متفاوتی در زمینه کمی کردن آن به شرح زیر ارائه شده است:

کفایت برای اهداف تعریف شده[2]: اطلاعات افشا شده زمانی کافی تلقی می شودکه با نیازهای کاربران مرتبط و قابلیت تحقق بخشیدن به آن نیازها را داشته باشد و در ضمن به موقع نیز افشا شده باشد [8و27و36و37و38] .

به بیان دیگر، افشا کافی در گزارش های مالی شرکت تابعی از کمیت و کیفیت اطلاعات افشا شده در آن، شکل و نحوه ارائه آن و چگونگی و زمان بندی افشا است.

2- آگاهی دهنده بودن و اطلاع رسانی[3]: به این معنی که آیا به عنوان مثال، ارقام سود حسابداری گزارش های مالی سالانه جهت بازده سهام و قیمت های سهام را بیان می کند یا نه [38] .

3 – به موقع بودن[4]: به این مفهوم است که آیا زمان انتشار اطلاعات گزارش های سالانه شرکت ها تحت تأثیر اخبار خوب یا بد و یا نوع گزارش حسابرسی قرار می گیرد یا نه [38].

4- قابل فهم بودن[5]: به این مفهوم که آیا گزارش های سالانه شرکت ها به نحو موثری با خواننده آن و استفاده کننده آن ارتباط برقرار کرده است یا نه. و آیا این که چنین سطحی از ارتباط با عملکرد شرکت در رابطه با ریسک و بازده مرتبط است یا نه [38].

5- جامعیت[6]: به این معنی که آیا اطلاعات جزیی به طور کامل افشا شده است یا نه. یا این که جزییات کامل اطلاعات در صورت های مالی افشا شده یا نه [38].

همچنین، قابل ذکر است که تنوع در ابزارهای اندازه گیری فوق به دلیل ماهیت انتزاعی افشا که منتج از نیاز کاربران چندگانه و متفاوت از گزارش های سالانه، می باشد.

2-    انگیزه های افشای اختیاری

شرکت­ها متمایلند تا اطلاعات حسابداری را افشا نمایند تا به شرکت کنندگان در بازار سرمایه اطمینان بخشند که رویه های حسابداری مطابق با الزامات قانونی حسابداری بوده و نیازهای اطلاعاتی سهامدارانشان را برآورده می نماید. تحقیقات بیانگر این است که شرکت ها به منظور تأمین مالی از طریق بازارهای سرمایه و بدهی، تمایل به افشای دامنه وسیعی از اطلاعات حسابداری هستند. شرکت ها هنگامی که قصد انتشار اوراق قرضه یا سهام و یا قصد تحصیل شرکت دیگری را داشته باشند، به منظور ارائه اطلاعاتی شفاف و واضح به سرمایه گذاران و تحت تأثیر قرار دادن دیدگاه آنها، متمایل به افشای اختیاری می باشند [17و18]

افشا در هر حال الزامی است چرا که در هر حال مدیران مسئول بوده و می بایست اهداف معین تجاری و مالی را تحقق بخشند. مدیران جهت آگاهی سرمایه گذاران از توانایی ها و استعدادهای مدیریتی خود و اجتناب از هر گونه سوء تعبیر و ارزیابی اشتباه از سوی سرمایه گذاران در خصوص وضعیت و نحوه عملکردشان، متمایل به ارائه اطلاعات و افشای اختیاری می باشند چرا که شواهد حاکی از آن است که عملکرد ضعیف بر میزان بالای تغییرات در سطوح مدیریتی موثر است. شواهد نشان دهنده این موضوع است که مدیران متمایل هستند تا اطلاعاتی در خصوص عملکردشان به منظور ایجاد تاثیری مطلوب بر بازده سهام شرکت و در نهایت افزایش منافع خود از طریق تاثیر بر طرح های تشویقی مربوط به سهام خود گردند[24]. این طور به نظر می رسد که مدیران جهت حداکثر سازی چنین منابعی اقدام به زمان بندی افشا اخبار مطلوب می نمایند [3].

در دوره های عدم اطمینان، مدیران تمایل به ارائه پیش بینی های سود به منظور اطمینان بخشی مجدد به سرمایه گذاران و در نتیجه اجتناب از تغییر در بازده سهام و طرح های تشویقی گردند [16]. همچنین در مواردی که سهام در بازار پایین تر از ارزش قیمت گذاری شده باشد، مدیران متمایل به ارائه افشای اختیاری به منظور اصلاح ارزش گذاری پایین آن گردند [34و35].

خطر دعاوی حقوقی ناشی از افشای ناکافی می تواند انگیزه ای جهت افشای اختیاری به منظور کاهش هزینه های دعاوی حقوقی باشد [30]. بنابراین ممکن است مدیران به مدیریت زمان بندی افشا اخبار خوب و بد بپردازند. شرکت هایی با اخبار بد محتمل تر است تا افشای اختیاری بیشتری درقیاس با دیگر شرکت ها داشته تا با از پیش افشا نمودن اخبار بد هزینه های حقوقی بالقوه کمتری را متحمل گردند. مدیران ممکن است اقدام به افشای اختیاری اطلاعاتی در خصوص پیش بینی های خود صورت داده تا بدین وسیله به سرمایه گذاران نشان دهند که از محیط اقتصادی شرکت آگاهند و قادرند سریعاً نسبت به تغییرات واکنش نشان دهند [33].

افشای گسترده اطلاعات همچنین می تواند هر گونه عدم اطمینان در خصوص عملکرد حسابداری و همچنین تصمیم گیری شرکت را کاهش و در نتیجه موجب تسهیل در بهبود رشد شرکت گردد. به بیان دیگر، ارائه افشای اختیاری حسابداری موجب کاهش سطح ریسکی است که به شرکت منتسب می گردد و می تواند در نتیجه شرکت را قادر نماید تا ساده تر در بازارهای سهام و بدهی به افزایش سرمایه بپردازد.

3-    طبقه بندی ویژگی های شرکت ها

در تحقیقات مختلف [37و38و20] ویژگی های اساسی شرکت ها به عنوان پیش بینی کنندگان احتمالی کیفیت گزارشگری مالی در سه طبقه کلی تقسیم بندی شده است:

1- ویژگی های مبتنی بر ساختار[7]

2- ویژگی های مبتنی بر عملکرد[8]

3- ویژگی های مبتنی بر بازار[9]

4-    ویژگی های مبتنی بر ساختار

 ویژگی های مبتنی بر ساختار به طور نسبی در طول زمان ثابت است و یک واحد تجاری را بر اساس ساختار آن توضیح می دهد. از ویژگی هایی همچون اندازه شرکت، نسبت آنی در تحقیق والاس و همکاران [38] و نسبت بدهی های به حقوق صاحبان سهام، اندازه شرکت و میزان تملک سهام یا ساختار مالکیت در تحقیق والاس و ناصر [37] و اندازه شرکت و نوسانات بازده در تحقیق لانگ و لاندهلم [20] به عنوان ویژگی های مبتنی بر ساختار یاد شده است.

5-    ویژگی های مبتنی بر عملکرد

ویژگی های مبتنی بر عملکرد، خاص دوره مالی و بیانگر اطلاعاتی است که مدیریت نسبت به آن تقدم دسترسی دارد و در ضمن موضوع افشا درطول دوره مالی است.

به عقیده والاس و همکاران [38] این ویژگی ها از یک دوره مالی به دوره مالی دیگر متفاوت بوده و شامل اطلاعاتی است که می تواند برای کاربران از اطلاعات مفید باشد.

در تحقیقات افراد فوق الذکر از ویژگی هایی همچون نسبت نقدینگی و حاشیه سود به عنوان ویژگی های مبتنی بر عملکرد نام برده شده است.

6-    ویژگی های مبتنی بر بازار

ویژگی های مبتنی بر بازار، خواص دو دسته بالا را ندارد و گاهی در طول زمان ثابت و گاهی خاص یک دوره مالی است. این ویژگی ها تحت کنترل های داخلی و کنترل های خارجی مؤسسه قرار دارد. به عنوان مثال، ارزش بازار سهام شرکت ها تابعی از واکنش بازار به عملکرد شرکت و سایر مؤلفه های کلان اقتصاد است و یا نوع مؤسسه حسابرسی متغیری است که با توجه به توافق بین شرکت (صاحبکار) و مؤسسه حسابرسی مشخص می شود. برخی دیگر از ویژگی هایی این دسته عبارتند از: نوع صنعت و وضعیت بورسی .

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: